فصل بهره‌برداری از فرصت‌های طلایی

نیمه دوم امسال برای صنعت حمل‌ونقل دریایی کشور و گروه کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران، شش ماهه‌ای با اتفاقات بسیار مثبت و حائز اهمیت بود؛ از ابلاغ سیاست‌های کلی توسعه دریامحور از سوی مقام معظم رهبری در آبان‌ماه گرفته تا راه‌اندازی نمایشگاه توانمندی تولیدات داخلی که به تعبیر رهبر معظم انقلاب، نمایشگاهی «شوق‌آور» بود و گروه کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران نیز به عنوان شرکتی پیشرو در عرصه صنعت حمل‌ونقل دریایی و به نمایندگی از شرکت‌های کشتیرانی، در آن حضور داشت و گزارشی را خدمت ایشان ارائه نمود. اکنون بستر برای بازنگری در نوع نگرش و رفتار دستگاه‌های اجرایی با صنعت حمل‌ونقل دریایی کشور مهیا است و چارچوب سیاست‌های مرتبط با آن نیز، از سوی بالاترین مقام حاکمیت تبیین و ابلاغ شده است؛ بنابراین وقت آن است که همه دستگاه‌های اجرایی، دست در دست هم برای اجرای دقیق این سیاست‌ها گام برداشته و موانع را از سر راه بردارند و تسهیل‌گری در این حوزه را به حداکثر برسانند. آنگونه که مقام معظم رهبری در مقدمه سیاست‌های کلی توسعه دریامحور به آن اشاره فرموده‌اند، ایران با موقعیت ممتاز جغرافیایی و قرار داشتن بین دو دریا و برخورداری از هزاران کیلومتر سواحل و جزایر و ظرفیت‌های بر زمین مانده، باید با حضور مؤثر در ساحل، فراساحل، دریا، اقیانوس و بهره‌گیری از آن به‌عنوان یک پیشران و محور توسعه کشور، برای احراز جایگاه شایسته منطقه‌ای و جهانی در بهره‌گیری از دریا اقدام کنند که بر این اساس، گروه کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران نیز به‌عنوان ناوگان ملی کشتیرانی کشور، ظرف سنوات گذشته با نصب‌العین قرار دادن فرمایشات ایشان در حوزه‌های مختلف مرتبط با اقتصاد دریا، برنامه‌های خود را با تمرکز ویژه بر توان تولید داخلی در ساخت انواع شناور، واگن و کانتینر از یک سو و فعال‌سازی بندر چابهار و کریدور شمال- جنوب از سوی دیگر، متمرکز کرده است و همان‌طور که ایشان در سال 98 دستور خروج نیروهای خارجی از ناوگان کشتیرانی و جایگزینی آنان با نیروی متخصص ایرانی را به تمامی شرکت‌های فعال در این حوزه صادر فرموده‌اند، اکنون با افتخار اعلام می‌کند که درصد حضور نیروهای خارجی در گروه کشتیـــرانی جمهوری اسلامی ایران به صفر رسیده است که این خود گام بلندی در مسیر اتکای به تــوانمندی نیروهای خبره و سرآمد دریایی این ناوگان است که به منصه ظهور رسیده است. نکته حائز اهمیتی که در این میان وجود دارد، اقدام ارزنده گروه کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران در راستای بازنگری در سند راهبردی خود مطابق با سند بالادستی توسعه دریامحور است که مراحل بازنگری و تطبیق آن با سیاست‌های مذکور آغاز شده و قرار است در چشم‌اندازی که در افق سال 1407 محقق می‌نماید؛ دستیابی به اهداف ترسیم شده در بندهایی از ابلاغیه مذکور را که به صورت مستقیم قابلیت اجرایی از سوی این مجموعه معظم را دارد، عملیاتی نماید؛ هر چه باشد این شرکت جایگاه اول را در صنعت حمل و نقل کشور داشته و توانسته در سال جاری، رتبه بیست و دوم را در میان 100 شرکت برتر کشور به خود اختصاص دهد و به‌عنوان یکی از چهار شرکت پیشرو در ایران مطرح باشد؛ بنابراین نوع نگاه و توجه ویژه آن به اجرای سیاست‌های ابلاغیه مذکور می‌تواند در تحقق اهداف تعییـــن‌شده، نقش جــدی ایفــــا نماید. مروری بر کارنامه عملکردی گروه کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران در سال 1402 هم به درستی، نوع نگاه این شرکت معظم را به عملیاتی نمودن راهبردهای اعلام‌شده از سوی مقام معظم رهبری نمایان می‌سازد؛ به‌نحوی‌که عقد قرارداد ساخت 10 فروند شناور با سازندگان داخلی به منظور استفاده حداکثری از توان داخلی، نمونه‌ای از نوع نگاه این شرکت و اعتقاد عملی نسبت به اتکاء به توان تولید داخلی است. در عین حال، علاوه بر راه‌اندازی خطوط منظم حمل بار، خرید واگن، خرید 150 دستگاه کشنده و کانتینر از داخل و توجه ویژه به استفاده از توان شرکت‌های دانش‌بنیان، حرکت جدی برای تبـــدیل شدن از یک شرکت حمل‌و‌نقل دریـــایی به یک شــــرکت حمل‌ونقل چندوجهی با راه‌اندازی یک شرکت حمل‌ونقل جاده‌ای در کنار تقویت ناوگان ریلی این شرکت هم، از جمله اقدامـــات جدی است که می‌تواند منجر به فعال‌ســـازی بیش از پیش حمل بار از مبادی مختلفی همچون چین و هند به مقصد کشورهای CIS و حاشیه دریای خزر گردد؛ چه آنکه تقویت ترانشیپ در بندر چابهار هم از جمله موارد مهمی است که ظرف یکسال گذشته توانسته است نگاه جدی این شرکت بزرگ حمل‌ونقل دریایی کشور را به مقوله فعال‌سازی بندر اقیانوسی و پرپتانسیل چابهار نشان دهد؛ به‌خصوص اینکه راه‌اندازی شرکت حمل‌و‌نقل جاده‌ای، این امکان را به گروه کشتیرانی می‌دهد که بتواند تا زمان احداث راه‌آهن چابهار – زاهدان، خدمات خود را در بندر چابهار توسعه داده و صاحبان کالا را برای بهره‌گیری از فرصت‌های این بندر اقیانوسی کشور، ترغیب نماید. به هرحال مسیری که گروه کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران ظرف یکی دو سال اخیر در آن قدم نهاده، مسیری روشن است که می‌تواند شرایط را برای به ثمر رسیدن اثرات ابلاغیه مهم توسعه دریامحور مهیا سازد.